Podlasie to obszar pogranicza etnicznego, językowego i religijnego, a także miejsce kontaktu wielu języków. Lokalne odmiany językowe Podlasia, które czerpią zarówno z języka polskiego, jak i języków białoruskiego i ukraińskiego – nazywane przez ich użytkowników po swojomu, po naszemu, po prostu, po podlasku, po chachłacku, po prawosławnemu czy też językiem podlaskim – są zróżnicowane i mogą być odmiennie wymawiane w nawet blisko siebie położonych miejscowościach (z takim zróżnicowaniem można się zapoznać na blogu „Anna Nikitiuk – po swojomu”).
Podlasie zamieszkują dwie uznane prawnie w Polsce mniejszości narodowe: białoruska i ukraińska, których języki mają zagwarantowane prawa m.in. do nauczania w szkołach czy dotowania publikacji. W tych warunkach po swojomu pozostawało mową używaną prawie wyłącznie w komunikacji ustnej. Osoby mówiące tak w domach i lokalnych wspólnotach decydowały się najczęściej na pisanie albo po polsku, albo w którymś z literackich języków mniejszości. Jedynie w spontanicznych zapiskach, takich jak listy zakupów, notatki, a obecnie też komunikatory, używało się pisanego języka lokalnego.
Dopiero ostatnie dekady przyniosły rozkwit literatury tworzonej po swojomu. Mimo licznych publikacji i wielu osób je tworzących nie ma jednego sposobu zapisu języka podlaskiego. Ma to związek zarówno z jego pozycją w relacji do dominującego języka polskiego czy języków mniejszości, jak i brakiem politycznego uznania, a co za tym idzie wsparcia finansowego, możliwości nauczania w szkołach czy korzystania z dotacji na twórczość w tym języku. Przy takiej marginalizacji wielość publikacji i sposobów zapisu podlaskiego jest imponująca.
Można wyróżnić cztery główne typy zapisu po swojomu. Pierwszy i najczęściej stosowany to zapis fonetyczny, polegający na wiernym oddaniu brzmienia mowy, z wykorzystaniem polskich znaków diakrytycznych. Drugi to zapis ortograficzny inspirowany białoruskim lub ukraińskim, stosowany przede wszystkim w środowiskach utożsamiających po swojomu z jednym z języków mniejszościowych. Trzeci sposób można określić jako system mieszany, łączący elementy polskiej ortografii, zapis fonetyczny i cyrylicę. W mediach czy materiałach promujących po swojomu można znaleźć też zapis uproszczony, w którym nie ma części znaków diakrytycznych, trudniejsze fonemy są zaś zapisane w uproszczony sposób. Jedynym dotychczasowym projektem standaryzacji podlaskiego, wraz z opisaną gramatyką języka oraz zasadami jego zapisu, jest praca Jana Maksymiuka, dokumentowana m.in. na blogu Svoja.org. W tym zapisie ukazał się przekład Małego Księcia na język podlaski pod tytułem Małý Prync.
