Instytut Różnorodności językowej Rzeczpospolitej

Instytut

Kim jesteśmy

Jesteśmy państwową instytucją kultury powołaną w 2024 roku przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Naszym głównym zadaniem jest popularyzowanie wiedzy o różnorodności językowej Polski. Wspieramy i inicjujemy działania obejmujące język polski uznany za ogólny (literacki), języki regionalne (w tym język kaszubski uznany prawnie za taki), języki mniejszości narodowych (m.in. niemiecki, ukraiński, czeski, litewski) i etnicznych (m.in. karaimski, łemkowski), dialekty i odmiany językowe, języki migrantów oraz polski język migowy.

Nasze działania

Cele, które postawiło przed nami Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a więc organizator instytutu, realizujemy poprzez konkretne działania. Należą do nich:

  • koordynacja programów dotacyjnych i stypendialnych;
  • tworzenie materiałów edukacyjnych;
  • cyfryzacja, dokumentacja i udostępnianie materiałów o różnorodności językowej Polski;
  • prowadzenie działalności wydawniczej;
  • prowadzenie działalności badawczej;
  • prowadzenie kampanii popularyzujących różnorodność językową w Polsce;
  • przygotowywanie rekomendacji i wytycznych do polityki językowej na poziomie krajowym i europejskim;
  • rozwijanie współpracy międzyinstytucjonalnej w zakresie ochrony języków i odmian językowych używanych współcześnie w kraju i za granicą.

Nasi odbiorcy to m.in. twórcy, artyści, regionaliści, animatorzy kultury, organizacje pozarządowe, eksperci i badacze, instytucje naukowe, edukatorzy i instytucje oświatowe oraz wszyscy zainteresowani kultywowaniem różnorodności językowej w Polsce.

Nasze wartości

  • Poszanowanie różnorodności kulturowej
    Traktujemy różnorodność językową jako wartość polskiej, europejskiej i światowej kultury.
  • Dostępność dla wszystkich
    Współpracujemy z różnorodnymi środowiskami naukowymi, artystycznymi i kulturalnymi oraz instytucjami publicznymi i niepublicznymi.
  • Otwartość
    Jesteśmy otwarci na wielorakość poglądów i opinii.
  • Dążeniem do porozumienia poprzez dialog
    Traktujemy różnorodność językową jako płaszczyznę spotkania i dialogu.

Powołanie naszej instytucji oraz jej funkcjonowanie wynikają z istniejących polskich i europejskich regulacji prawnych. Działamy w oparciu o:

  • Europejską Kartę Języków Regionalnych lub Mniejszościowych,
  • Ustawę o języku polskim,
  • Ustawę o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym,
  • Ustawę o języku migowym i innych środkach komunikowania się,
  • statut nadany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Kulturowego.